شب اوّل ماه ربیع الاول :
این شب به نام «لیله المبیت» مزیّن است، در این شب یک حادثه مهمّ تاریخی واقع شد و آن این که در سال سیزدهم بعثت، رسول خدا(صلی الله علیه وآله) از مکّه به قصد هجرت به سوی مدینه، از شهر خارج شد و در «غار ثور» پنهان گردید و امیر مۆمنان علی(علیه السلام) برای اغفال دشمنان، فداکارانه در بستر رسول خدا(صلی الله علیه وآله) خوابید
آیه شریفه «وَ مِنَ النّاسِ مَنْ یَشْرِی نَفْسَهُ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللّهِ وَ اللّهُ رَءُوفٌ بِالْعِبادِ؛ بعضی از مردمِ (با ایمان و فداکار) جان خود را در برابر خشنودی خدا می فروشند و خداوند نسبت به بندگان مهربان است»(سوره بقره، آیه ۲۰۷)در حقّ آن حضرت نازل شد.
سال هجرت رسول خدا(صلی الله علیه وآله) مبدأ تاریخ مسلمانان است و تحوّلی عظیم در جهان اسلام روی داد.
اعمال روز اوّل ماه ربیع الاول :
۱- روزه گرفتن به شکرانه سلامتی پیامبر اعظم و امیرمۆمنان از گزند کفار و مشرکان در اول ربیع الاول.
۲- خواندن زیارت پیامبر (صلی الله علیه و آله)
۳- خواندن زیارت علی (علیه السلام)
دعای اول ماه ربیع الاول
سید ابن طاووس در اقبال از کتاب ِ مُخْتَصَرِ الْمُنْتَخَب دعایی که در ابتداء ماه ربیع الاول وارد شده است را نقل میکند که متن آن به این شرح است:
اللّهُمَّ لا إِلهَ إِلَّا انْتَ، یا ذَا الطَّوْلِ وَ الْقُوَّهِ، وَ الْحَوْلِ وَ الْعِزَّهِ، سُبْحانَکَ ما أَعْظَمَ وَحْدانِیَّتَکَ، وَ أَقْدَمَ صَمَدِیَّتَکَ، وَ أَوْحَدَ إِلهِیَّتَکَ، وَ أَبْیَنَ رُبُوبِیَّتَکَ، وَ أَظْهَرَ جَلالَکَ، وَ أَشْرَفَ بَهاءَ آلائِکَ، وَ أَبْهى کَمالَ صَنائِعِکَ ، وَ أَعْظَمَکَ فِی کِبْرِیائِکَ، وَ أَقْدَمَکَ فِی سُلْطانِکَ، وَ أَنْوَرَکَ فِی أَرْضِکَ وَ سَمائِکَ، وَ أَقْدَمَ مُلْکَکَ، وَ أَدْوَمَ عِزَّکَ، وَ أَکْرَمَ عَفْوَکَ، وَ أَوْسَعَ حِلْمَکَ، وَ أَغْمَضَ عِلْمَکَ، وَ أَنْفَذَ قُدْرَتَکَ، وَ أَحْوَطَ قُرْبَکَ.
أَسْأَلُکَ بِنُورِکَ الْقَدِیمِ، وَ أَسْمائِکَ الَّتِی کَوَّنْتَ بِها کُلَّ شَیْءٍ، أَنْ تُصَلِّیَ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ ، کَما صَلَّیْتَ وَ بارَکْتَ وَ رَحِمْتَ وَ تَرَحَّمْتَ عَلى إِبْراهِیمَ وَ آلِ إِبْراهِیمَ إِنَّکَ حَمِیدٌ مَجِیدٌ، وَ أَنْ تَأْخُذَ بِناصِیَتِی إِلى مُوافَقَتِکَ، وَ تَنْظُرَ إِلَیَّ بِرَأْفَتِکَ وَ رَحْمَتِکَ وَ تَرْزُقَنِی الْحَجَّ إِلى بَیْتِکَ الْحَرامِ، وَ انْ تَجْمَعَ بَیْنَ رُوحِی وَ أَرْواحِ أَنْبِیائِکَ وَ رُسُلِکَ، وَ تُوصِلَ الْمِنَّهَ بِالْمِنَّهِ، وَ الْمَزِیدَ بِالْمَزِیدِ، وَ الْخَیْرَ بِالْبَرَکاتِ، وَ الإِحْسانَ بِالإِحْسانِ، کَما تَفَرَّدْتَ بِخَلْقِ ما صَنَعْتَ، وَ عَلى مَا ابْتَدَعْتَ وَ حَکَمْتَ وَ رَحِمْتَ.
فَأَنْتَ الَّذِی لا تُنازَعُ فِی الْمَقْدُورِ، وَ أَنْتَ مالِکُ الْعِزِّ وَ النُّورِ، وَسِعْتَ کُلَّ شَیْءٍ رَحْمَهً وَ عِلْماً، وَ أَنْتَ الْقائِمُ الدَّائِمُ الْمُهَیْمِنُ الْقَدِیرُ.
إِلهِی لَمْ أَزَلْ سائِلًا مِسْکِیناً فَقِیراً إِلَیْکَ، فَاجْعَلْ جَمِیعَ أُمُورِی ، مَوْصُولًا بِثِقَهِ الاعْتِمادِ عَلَیْکَ، وَ حُسْنِ الرُّجُوعِ إِلَیْکَ، وَ الرِّضا بِقَدَرِکَ، وَ الْیَقِینِ بِکَ، وَ التَّفْوِیضِ إِلَیْکَ.
سُبْحانَکَ لا عِلْمَ لَنا إِلَّا ما عَلَّمْتَنا إِنَّکَ أَنْتَ الْعَلِیمُ الْحَکِیمُ، سُبْحانَهُ، بَلْ لَهُ ما فِی السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ کُلٌّ لَهُ قانِتُونَ، سُبْحانَکَ فَقِنا عَذابَ النّارِ، سُبْحانَکَ تُبْتُ إِلَیْکَ وَ أَنَا أَوَّلُ الْمُؤْمِنِینَ، سُبْحانَکَ أَنْتَ وَلِیُّنا مِنْ دُونِهِمْ، سُبْحانَ اللَّهِ رَبِّ الْعالَمِینَ.
سُبْحانَ اللَّهِ وَ ما أَنَا مِنَ الْمُشْرِکِینَ، سُبْحانَ اللَّهِ عَمّا یُشْرِکُونَ، سُبْحانَ الَّذِی أَسْرى بِعَبْدِهِ لَیْلًا مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الْأَقْصَى الَّذِی بارَکْنا حَوْلَهُ لِنُرِیَهُ مِنْ آیاتِنا إِنَّهُ هُوَ السَّمِیعُ الْبَصِیرُ، فَسُبْحانَ اللَّهِ حِینَ تُمْسُونَ وَ حِینَ تُصْبِحُونَ، وَ لَهُ الْحَمْدُ فِی السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ عَشِیًّا وَ حِینَ تُظْهِرُونَ.
یُخْرِجُ الْحَیَّ مِنَ الْمَیِّتِ وَ یُخْرِجُ الْمَیِّتَ مِنَ الْحَیِّ وَ یُحْیِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها وَ کَذلِکَ تُخْرَجُونَ، سُبْحانَهُ وَ تَعالى عَمَّا یُشْرِکُونَ، سُبْحانَهُ وَ تَعالى عَمّا یَقُولُونَ عُلُوّاً کَبِیراً.
سُبْحانَ رَبَّنا إِنْ کانَ وَعْدُ رَبِّنا لَمَفْعُولًا، سُبْحانَ الَّذِی بِیَدِهِ مَلَکُوتُ کُلِّ شَیْءٍ وَ إِلَیْهِ تُرْجَعُونَ، سُبْحانَهُ بَلْ عِبادٌ مُکْرَمُونَ، سُبْحانَهُ هُوَ اللَّهُ الْواحِدُ الْقَهّارُ، سُبْحانَ رَبِّنا إِنَّا کُنّا ظالِمِینَ، سُبْحانَ رَبِّکَ رَبِّ الْعِزَّهِ عَمّا یَصِفُونَ، وَ سَلامٌ عَلَى الْمُرْسَلِینَ، وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِینَ.
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَرِّفْنا بَرَکَهَ هذَا الشَّهْرِ وَ یُمْنَهُ، وَ ارْزُقْنا خَیْرَهُ وَ اصْرِفْ عَنّا شَرَّهُ، وَ اجْعَلْنا فِیهِ مِنَ الْفائِزِینَ، بِرَحْمَتِکَ یا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ.